Misschien heb je er als groenspecialist wel eens mee te maken gehad: een tekenbeet. Teken komen buiten voor, in bossen en andere natuurgebieden, maar ook in tuinen. Een beet van een teek kan jou en je medewerker(s) ziek maken. Zo kun je door een tekenbeet de ziekte van Lyme oplopen. Hoe maak je de kans op een tekenbeet zo klein mogelijk en wat moet je doen als je toch door een teek gebeten bent? Je leest er meer over in dit artikel van Sazas.
Ziekte van Lyme
De ziekte van Lyme is een zeer ernstige ziekte die vaak te laat wordt ontdekt. Je kunt de ziekte van Lyme krijgen na een tekenbeet van een besmette teek. Als je te laat bent met een behandeling, kan de bacterie in het lichaam schade aanrichten in het zenuwweefsel, de gewrichten, de huid en in sommige gevallen het hart. Elk jaar lopen 1,5 miljoen mensen een tekenbeet op. Ongeveer 27.000 mensen krijgen hierdoor de ziekte van Lyme. Hieraan houden 1.000 tot 1.500 mensen langdurige klachten over. Werken jouw medewerkers veel buiten? Zorg dan dat ze zich goed controleren op eventuele teken. Deze komen vooral voor in de liezen en oksels. Hoe eerder je de ziekte opmerkt, hoe beter de behandeling aanslaat.
Symptomen
Hoe de ziekte zich uit, kan per persoon verschillen. Niet iedereen krijgt dezelfde klachten. Wel zijn er veelvoorkomende symptomen en klachten door de ziekte van Lyme.
Vroege symptomen van de ziekte zijn:
- Een rode kring of vlek bij de tekenbeet (meest zichtbare symptoom). Dit kan tot drie maanden na de beet verschijnen;
- Koorts en eventueel gewrichts- en spierpijn in de eerste weken na de beet;
- Gewrichts-, huid-, zenuw- of hartklachten.
Het is belangrijk dat je bij één van bovenstaande symptomen zo snel mogelijk naar de huisarts gaat. Het kan ook zijn dat de symptomen uitblijven.
Klachten
De ziekte van Lyme kan leiden tot verschillende fysieke en psychische klachten:
- Problemen in het zenuwstelsel of de hersenen;
- Huidproblemen;
- Spier- en/of gewrichtsproblemen;
- Hartproblemen;
- Problemen aan de ogen;
- Psychologische problemen, te herkennen aan een andere gemoedstoestand of humeur.
Een teek herkennen
Teken leven buiten, bijvoorbeeld in tuinen, parken, bossen, duinen, heidegebieden en beschutte weilanden. Voor mensen die veel buiten werken of recreëren in de natuur, is de kans groter dat zij worden gebeten door een (besmette) teek. Ongeveer één op de vijf teken is besmet met de bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Teken worden actief bij een temperatuur van 7 graden. Mensen worden het vaakst gebeten tussen maart en juli, met een piek in de maanden juni en juli. Een teek is tussen de 1 en 3 millimeter en is als die net gebeten heeft, te herkennen aan een klein zwart puntje. Na een beet zuigt de teek zich vol bloed. Een opgezwollen teek is te herkennen aan een grijs of bruin bolletje ter grootte van een erwt.
Tips
Enkele tips om de kans op een tekenbeet zo klein mogelijk te maken
- Tekenradar.nl
Op Tekenradar.nl kun je zien waar teken erg actief zijn op dat moment. Als je toevallig een klus hebt in de buurt van veel teken, wees dan extra alert. - Bedekkende kleding
Draag zoveel mogelijk bedekkende kleding die je huid goed afsluiten. Voorbeelden hiervan zijn een lange broek en een shirt of trui met lange mouwen. - Tekenwerend middel smeren
DEET is een bekend middel dat teken weert van je huid. Smeer je huid hiermee in. En vergeet niet om sokken, schoenen en je broek ook in te spuiten met DEET. Hierbij is het wel belangrijk om jezelf te blijven controleren op tekenbeten. Want een tekenwerend middel geeft niet 100% bescherming. - Regelmatig jezelf controleren
Teken vinden het vooral fijn om op warme plekken te bijten. Bijvoorbeeld de oksels, liezen, bilnaad, achter de haargrens en de oren. Door jezelf regelmatig te (laten) controleren, zorg je ervoor dat de teek minder kans maakt om toe te slaan. Als je veel buiten werkt, is het goed om dit meerdere keren per dag te doen. - App Tekenbeet
Het RIVM heeft een gratis app ontwikkeld: Tekenbeet. De app bevat tips, een dagboekfunctie en biedt de mogelijkheid om een foto te maken van een tekenbeet zodat je makkelijker kunt onthouden waar de teek heeft gebeten.
Fysiek verzuim voorkomen
De ziekte van Lyme kan voor langdurige fysieke en psychische klachten zorgen en daarmee ook voor verzuim. Hoe ga je daar als werkgever mee om? En hoe voorkom je andere vormen van fysiek verzuim? Lees er meer over in de kennisbank van Sazas